เพราะ ‘คำตอบที่ใช่’ นั้น เกิดจาก ‘การตั้งคำถาม’ ที่ถูกต้อง หากเราหมั่นฝึกฝนและกล้าตั้งคำถามกับสิ่งรอบตัว ‘คำถามของเรา’ ก็จะสร้างสรรค์และพัฒนาไปเป็น ‘คำถามที่ชาญฉลาด’ ได้ในที่สุด


การสื่อสาร (Communication Skills) เป็นสิ่งที่อยู่คู่กับเรามาตั้งแต่เด็กจนโต เราสื่อสารเพื่อแลกเปลี่ยนความคิด ถ่ายทอดความรู้ ข้อมูลข่าวสารและแบ่งปันประสบการณ์กับผู้อื่น โดยเฉพาะในแง่ของการทำงาน … เราต้องสื่อสารกับเพื่อนร่วมงานอยู่ทุกวัน ตั้งแต่ระดับเจ้าหน้าที่ทั่วไปจนถึงหัวหน้าหรือผู้บริหารระดับสูง  ‘บทสนทนา’ ของการสื่อสารย่อมปรับเปลี่ยนไปตามกาลเทศะ ซึ่งก็หลีกเลี่ยงไม่ได้ที่จะต้องแสดงความคิดเห็นหรือแชร์ไอเดียต่างๆ 

“ทักษะการฝึกตั้งคำถาม” จึงเป็นการฝึกกระบวนการคิดที่สำคัญ ซึ่งจะช่วยส่งเสริมศักยภาพในการทำงานให้เกิดการพัฒนาวิธีคิดและสามารถจัดการความคิดของตนเองให้เป็นระบบมากยิ่งขึ้น นำไปสู่การพัฒนา Skills การตั้งคำถามที่ชาญฉลาด เพื่อสร้างสรรค์ไอเดียใหม่ๆ อย่างไม่มีที่สิ้นสุด หากเรามีเทคนิคการตั้งคำถามที่ดี สร้างสรรค์ มีแนวทางการถามที่ถูกต้อง … คำตอบที่ได้จากคู่สนทนาย่อมถูกต้องเช่นเดียวกัน ในทิศทางตรงกันข้ามหากเราตั้งคำถามผิดหรือใช้วิธีการถามแบบไม่มีชั้นเชิง ก็อาจจะไม่ได้คำตอบเลย หรือถ้าได้คำตอบ คำตอบนั้นก็อาจจะไม่มีประโยชน์อะไรกับเราด้วยเช่นกัน ยิ่งไปกว่านั้น ‘คำถามเชิงสร้างสรรค์’ ยังทำให้ผู้ที่ถูกถามรู้สึกสนุกสนานในการพูดคุยมากขึ้น กล้าที่จะเปิดใจกับมุมมองหรือสิ่งใหม่ๆ รวมถึงทำให้ ‘คนตั้งคำถาม’ ดูเป็นคนใจดี น่าไว้วางใจ คุยด้วยแล้วสนุก ซึ่งจะนำไปสู่การสร้างสัมพันธภาพระหว่างกันที่ดีได้ในระยะยาว

รู้อย่างนี้แล้ว … มาฝึกตั้งคำถามเชิงสร้างสรรค์เพื่อจุดพลังความคิดกันดีกว่า แล้วคุณพบว่า … แค่ถามเป็นชีวิตก็เปลี่ยนได้! นี่คือ 6 วิธีการตั้งคำถามจุดพลังความคิดที่จะช่วยส่งเสริมให้คุณดูเป็นมือโปรในการถามและช่วยส่งเสริมให้การทำงานดียิ่งขึ้น  


1 : ฝึกเป็นคนช่างสงสัย
บทสนทนามักจะเริ่มต้นจากความสงสัยหรือเกิดจากความไม่รู้ เพราะฉะนั้นลองเริ่มต้นจากการปรับทัศนคติของตัวเองก่อน ปล่อยให้สัญชาตญาณความสงสัยทำงานไปตามธรรมชาติ ลองสังเกตสิ่งรอบตัวแล้วตั้งคำถาม และพยายามค้นหาคำตอบตลอดเวลา


2 : หาข้อมูลเรื่องที่ต้องการจะถาม
ก่อนจะตั้งคำถามควรมีข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับคำถามบ้างเพื่อให้ได้คำตอบที่ตรงประเด็นที่สุด และยังแสดงให้เห็นว่าเราศึกษาข้อมูลมาอย่างดี ยิ่งมีข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องนั้นมากเท่าไหร่จะทำให้คำถามของเราฟังดูฉลาดมากขึ้นเท่านั้น

3 :  พยายามถามให้ตรงประเด็น
การที่เราจะตั้งคำถามได้ดี เราต้องเข้าใจประเด็นคำถามของตัวเองก่อนว่าอยากรู้เรื่องอะไร? เทคนิคง่ายๆ คือ … ควรตั้งคำถามให้ชัดเจนจะได้ไม่เสียเวลาโดยใช่เหตุ แนะนำให้จดบันทึกข้อความสำคัญสั้นๆ เกี่ยวกับเรื่องที่จะถาม จากนั้นจึงเรียบเรียงโดยใช้คำที่กระชับ เข้าใจง่าย เพื่อให้ได้มาซึ่งคำตอบที่ตรงประเด็นและเป็นจริงมากที่สุด

4 : ถามทีละคำถาม
เราควรตั้งคำถามทีละประเด็น อย่าถามทีเดียวพร้อมกันจะทำให้ผู้ถูกถามสับสนจนไม่แน่ใจว่าเราอยากรู้เรื่องอะไรบ้าง ในกรณีที่ไม่ต้องการคำตอบเร่งด่วน อาจจะเก็บคำถามแล้วไปค้นคว้าด้วยตัวเองก่อน จากนั้นค่อยมาสอบถามเพิ่มเติมก็ได้

5 : ไม่ใช้อารมณ์
การถามคำถามที่ดี ควรใช้ภาษาและคำพูดที่สุภาพ
- ไม่ตั้งคำถามด้วยอารมณ์ถึงแม้คุณจะโกรธหรือเบื่อหน่ายแค่ไหน เพื่อเป็นการให้ความเคารพแก่ผู้สนทนา
- ใช้คำถามที่เป็นแนวขอร้องมากกว่าการบังคับหรือออกคำสั่ง
- ควรลงท้ายคำถามด้วย ครับ/คะ/ค่ะ เสมอ เพื่อเป็นการให้เกียรติคนอื่นๆ และลดความขัดแย้งไม่ให้เกิดขึ้น

6 : ถามคำถาม ‘ปลายเปิด’ (Open Question)
พยายามใช้คำถามปลายเปิดหรือคำถามที่คู่สนทนาสามารถตอบอะไรก็ได้ โดยไม่มีคำตอบที่ถูกต้องหรือตายตัว ถือเป็นการเพิ่มทางเลือกและการตัดสินใจให้กับคู่สนทนาของเรา ตัวอย่างเช่น “ควรจะทำอะไรต่อไปดี?” “สถานการณ์ตอนนี้เป็นอย่างไร?” “คุณคิดอย่างไรกับปัญหาที่เกิดขึ้น?” หรือ “เป้าหมายที่ต้องการนั้นสำคัญหรือมีคุณค่าอย่างไรกับคุณ?”

คำถามที่ดีจะนำมาซึ่งคำตอบที่ดีด้วยเช่นกัน! สามารถเรียนรู้และพัฒนาทักษะ ‘การตั้งคำถามจุดพลังความคิด’ ที่สร้างสรรค์และทรงพลังกับหลักสูตร Powerful Questioning กับโค้ชอ้อย ผาณิต ถิรวงศ์ชัยพันธุ์ (วิทยากรและโค้ชที่ได้รับการรับรองจากสถาบันการโค้ชนานาชาติระดับ Professional Certified Coach) ที่ออกแบบมาให้คุณได้เรียนรู้หลักการสำคัญของการตั้งคำถามในทุกมิติให้เข้าถึงจิตใจและความรู้สึกนึกคิดของคนรอบข้าง ฝึกฝนกระบวนการคิดจนเกิดเป็นเทคนิคการตั้งคำถามอย่างสร้างสรรค์ พร้อมเรียนรู้ความแตกต่างของคำถามเชิงบวกและคำถามเชิงลบที่สามารถนำไปต่อยอดสู่การปรับใช้เพื่อหาทางออกในปัญหาต่างๆ เพิ่มศักยภาพการทำงานหรือช่วยให้คุณมุ่งไปสู่สิ่งที่หวังไว้ได้เป็นอย่างดี :)

สนใจหลักสูตรสามารถคลิกรับชมวิดีโอตัวอย่างได้ที่:
https://www.spaceship.in.th/courses/54/info